James Madison (d. 16 Mart 1751, Port Conway, Virjinya - ö. 28 Haziran 1836, Montpelier, Virjinya), Amerika Birleşik Devletlerinin 4. Başkanı, siyaset felsefecisi ve devlet adamı. 1801-1809 yılları arasında dışişleri bakanı olarak görev yapan Madison, 1809-1817 arasında devlet başkanlığı yapmıştır. Amerika Birleşik Devletleri Anayasası ve Haklar Bildirisinin taslağının hazırlanması ve savunulmasında en önde yer alması nedeniyle "Anayasanın Babası" olarak tanınmaktadır.[1]
Madison çiftliğini Montpelier Virjinya'da kurdu ve hayatı boyunca yüzlerce köleye sahiplik yaptı. Hem Virjinya Temsilciler Meclisi hem de Anayasa Kongresi'nin öncülü olan Kıta Kongresi'nin bir üyesiydi. Anayasa Kongresi'nden sonra hem ülke çapında hem de Virjinya'da Anayasa'nın onaylanması için çalışan siyasi hareketin liderlerinden biri oldu. Alexander Hamilton ve John Jay ile beraber Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın savunulmasında en önemli çalışmalardan biri olan Federalist Yazılar'ı hazırladı. Anayasa hakkındaki tartışmalar sırasında önce güçlü bir ulusal hükümetten daha sonra ise güçlü eyalet hükümetinden yana oldu; yaşamının sonlarına doğru ise bu iki uç arasında bir görüşe sahip oldu.
1789'da Madison yeni Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde birçok önemli kanun tasarısı hazırlayan liderlerden biri oldu. Anayasanın ilk on maddesini yazan kişi olarak dikkat çekti dolayısıyla Haklar Bildirisi'nin babası diye bilinmektedir.[2] Başkan George Washington ile birlikte yeni federal hükümeti kurmak için çok yakın çalıştı. Hamilton ve Federalist Parti ile 1791'de yollarını ayırınca Thomas Jefferson ile birlikte Demokratik-Cumhuriyetçi Parti yi kurdu. Yabancılara Uygulanacak ve İsyana Teşvik Ceza Yasaları na karşılık olarak Jefferson ve Madison, eyaletlerin anayasaya uygun olmayan federal yasaları geçersiz kılabileceklerini savunan Kentucky ve Virjinya Önerileri ni hazırladılar.
Jefferson'ın Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı (1801-09) döneminde, Madison ülke topraklarını iki katına çıkaran Louisiana'nın satın alımı nı gerçekleştirdi. 1809 yılında ise Madison, Jefferson'ın ardından başkan oldu, 1813 yılında tekrar başkanlığa seçildi. Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı na karşı gerçekleştirilen diplomatik protestoların ve ticari ambargonun başarısızlığa uğramasının ardından ABD'yi 1812 Savaşı na soktu. ABD'nin güçlü bir ordusu ve finans sistemi olmadığı için savaş yönetimsel bir bataklığa döndü. Bunun sonucunda daha önce karşı olmasına rağmen Madison daha güçlü bir ulusal hükümet, daha güçlü bir ordu kadar ABD'nin İkinci Bankası adıyla bir ulusal bankanın kurulmasını destekledi.
Yorumlar
Yorum Gönder